เรื่อง การพัฒนาแบบทดสอบวัดทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
สำหรับนักเรียนระดับปฐมวัย
ผู้เขียน ประภาพร เทพไพฑูรย์
คลิ๊กอ่าน!!! งานวิจัย
- ความมุ่งหมายของการศึกษาค้นคว้า
เพื่อพัฒนาแบบทดสอบวัดทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์สำหรับนักเรียนระดับ
ปฐมวัยในประเด็นต่อไปนี้
1. หาคุณภาพแบบทดสอบวัดทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์สำหรับนักเรียนระดับ
ปฐมวัย
2. สร้างเกณฑ์ปกติ (norms) และคู่มือการใช้แบบทดสอบวัดทักษะกระบวนการทาง
วิทยาศาสตร์สำหรับนักเรียนระดับปฐมวัย
- ความสำคัญของการศึกษาค้นคว้า
1. ทำให้ได้แบบทดสอบที่มีคุณภาพไปใช้ในการวัดทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
ของนักเรียนระดับชั้นปฐมวัย เพื่อปรับปรุงการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนของครูผู้สอนระดับปฐมวัย
และผู้ที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาต่อไป
2. ผลของการวิจัยครั้งนี้ เป็นแนวทางในการสร้างและพัฒนาแบบทดสอบวัดทักษะด้าน
อื่น ๆ ต่อไป
1. ประชากรที่ใช้ในการศึกษาค้นคว้าครั้งนี้ เป็นนักเรียนชั้นปฐมวัย ปีที่ 2 ภาคเรียนที่
2 ปีการศึกษา 2548 ของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาสงขลา เขต 1 จำนวน
2,939 คน (สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาสงขลา เขต 1. 2547 : 1)
2. กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาค้นคว้าครั้งนี้ เป็นนักเรียนชั้นปฐมวัย ปีที่ 2 ภาคเรียนที่
2 ปีการศึกษา 2548 ของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาสงขลา เขต 1 จำนวน 375
คน ซึ่งได้จากการสุ่มแบบหลายขั้นตอน (multi - stage random sampling)
3. เครื่องมือที่ใช้ในการพัฒนาเป็นแบบทดสอบวัดทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
จำนวน 7 ฉบับ คือ
3.1 แบบทดสอบทักษะการสังเกต
3.2 แบบทดสอบทักษะการวัด
3.3 แบบทดสอบทักษะการจำแนกประเภท
3.4 แบบทดสอบทักษะการหาความสัมพันธ์ระหว่างมิติกับมิติ
3.5 แบบทดสอบทักษะการใช้ตัวเลข
3.6 แบบทดสอบทักษะการสื่อความหมายจากข้อมูล
3.7 แบบทดสอบทักษะการลงความเห็นจากข้อมูล
4. คุณภาพของแบบทดสอบ
4.1 ความเที่ยงตรง (validity)
4.1.1 ความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหา (content validity)
4.1.2 ความเที่ยงตรงเชิงโครงสร้าง (construct validity)
4.2 ความยากง่าย (difficulty)
4.3 อำนาจจำแนก (discrimination)
4.4 ความเชื่อมั่น (reliability)
4.5 เกณฑ์ปกติ (norms)
- วิธีดำเนินการเก็บรวบรวมข้อมูล
เก็บรวบรวมข้อมูลตามขั้นตอนดังต่อไปนี้
1. ติดต่อโรงเรียนที่ใช้เป็นกลุ่มตัวอย่าง ขออนุญาตผู้บริหารโรงเรียนเพื่อกำหนดวันและ
เวลาดำเนินการสอบ
2. เตรียมแบบทดสอบให้เพียงพอกับจำนวนนักเรียนที่สอบในแต่ละครั้ง และวางแผน
ในการดำเนินการสอบ
3. อธิบายให้ผู้ดำเนินการสอบเข้าใจวัตถุประสงค์และผลที่ได้รับจากการทำแบบทดสอบ
- การวิเคราะห์ข้อมูลและสถิติที่ใช้
เครื่องมือโดยหาคุณภาพเครื่องมือ ดังนี้
1. ความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหา (content validity) ใช้วิธีการให้ผู้เชี่ยวชาญตรวจสอบและ
นำผลคะแนนที่ได้จากผู้เชี่ยวชาญคำนวณหาค่าดัชนีความสอดคล้อง (IOC : index of item -
objective congrucnec) (ล้วน สายยศ และอังคณา สายยศ. 2539 : 246)
2. ความยากง่ายรายข้อโดยใช้เทคนิค 27 เปอร์เซ็นต์ คำนวณโดยใช้สูตรอย่างง่าย
(ล้วน สายยศ และอังคณา สายยศ. 2538 : 115)
3. อำนาจจำแนกรายข้อ โดยใช้เทคนิค 27 เปอร์เซ็นต์ คำนวณโดยใช้สูตรอย่างง่าย
(ล้วน สายยศ และอังคณา สายยศ. 2538 : 216)
4. ความเที่ยงตรงเชิงโครงสร้าง (construct validity) โดยตรวจสอบสัมประสิทธิ์ความ
สอดคล้องภายในระหว่างคะแนนเป็นรายข้อกับคะแนนรวมทั้งฉบับ (item - total correlation) ด้วย
สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์อย่างง่ายของเพียร์สัน (Pearson,s product - moment correlation coeffcient)
(ล้วน สายยศ และอังคณา สายยศ. 2536 : 168)
5. ความเชื่อมั่นของแบบทดสอบ (reliability) ใช้วิธีการของคูเดอร์ริชาร์ดสัน
(Kuder Richardson) สูตร KR-20 (ล้วน สายยศ และอังคณา สายยศ. 2538 : 168)
6. สร้างเกณฑ์ปกติ (norms) ผู้วิจัยได้นำคะแนนของแบบทดสอบแปลงให้เป็นคะแนน
ที่ปกติและปรับขยายโดยวิธีกำลังสองต่ำสุด (เสริม ทัศศรี. 2545 : 116 - 120)
เครื่องมือที่พัฒนาขึ้นเป็นเครื่องมือวัดทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียน
ระดับปฐมวัย ประกอบด้วย
1. แบบทดสอบทักษะการสังเกต
2. แบบทดสอบทักษะการวัด
3. แบบทดสอบทักษะการจำแนกประเภท
4. แบบทดสอบทักษะการหาความสัมพันธ์ระหว่างมิติกับมิติ
ภาพตัวอย่างแบบทดสอบ
